امیرمومنان در دعای افتتاح ماه مبارک رمضان می فرماید: «لَا تَزِیدُهُ کَثْرَةُ الْعَطَاءِ إِلَّا جُوداً وَ کَرَماً؛ زیادی عطایای الهی جز موجب افزایش جود و کرم الهی نمی شود.»(تهذیب الاحکام، طوسی، ج 3، ص 109)

خاستگاه این سخن، همان سنت الهی است که می فرماید: وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ ؛ و آنگاه که پروردگارتان اعلام کرد که اگر واقعا سپاسگزارى کنید، شما را افزون خواهم کرد.(ابراهیم، آیه 7)

از این آیه به دست می آید که شکر نعمتی از نعمت های الهی موجب افزایش وجودی شخص می شود؛ زیرا خدا می فرماید با شکر نعمت، شما را افزایش می دهیم، هر چند که به تبع افزایش وجودی شخص، به طور طبیعی نعمت ها از نظر کمیت و کیفیت نیز افزایش می یابد و حتی نعمت های جدید و متنوع دیگری نصیب انسان می شود، ولی آن چه مورد تاکید آیه است، افزایش ظرفیت و وجودی خود انسان با شکر نعمت است؛ این بدان معنا خواهد بود که شکر واقعی بهره گیری از نعمت و به کارگیری آن در مسیر تحقق اسماء و صفات الهی در انسان است. به این معنا که هر نعمتی شرایطی را فراهم می آورد تا انسان بتواند آن را وسیله و سببی قرار دهد تا اسم و صفتی از اسماء و صفاتی الهی در او ظهور کند. این معنا حقیقی شکر نعمت است نه تشکر زبانی. پس وقتی انسان نعمتی را به درستی و در جای مناسب آن به کار می گیرد، این نعمت هم چون وسیله ای می شود که اسم و صفتی در انسان ظهور کند و ظرفیت وجودی او افزایش یابد؛ به اقتضای افزایش ظرفیت وجودی، نعمتی دیگر داده می شود که آن نیز موجب افزایش ظرفیت وجودی خواهد تا جایی که انسان به مقام «عبدالله» و سپس «عبده» می رسد که حتی برخی از اسمای مستاثر نیز در او ظهور و بروز می کند.

پس اگر ذات اقدس الهی نعمت هایی به شخص دهد و این شخص به درستی و راستی از آن نعمت بهره گیرد، ظرفیت وجودی او به ظهور اسماء و صفات الهی در وی بیشتر می‌شود؛ و با افزایش قابلیت، به طور طبیعی پرسش و سؤال تکوینی‌ او نیز بیشتر می‌شود؛ و از آن جایی که خدا هیچ سائلی را از درگاهش محروم باز نمی گرداند، به او نعمتی با توجه به این مرتبه و درجه وجودی اش می دهد. این درخواست انسان با شکر و عطای الهی به شکر متقابل هم چنان تا بی نهایت ادامه می یابد. از این روست که امام(ع) می فرماید، عطایای الهی موجب افزایش جود و کرم الهی می شود.